ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုကို ေနာက္ၿပန္လွည္႕ၾကည္႕ၿခင္း

ဘာလိုလိုနဲ႕ ႏွစ္တစ္ႏွစ္ေတာင္ ကုန္ေတာ႔မွာပဲေနာ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ႏွစ္သစ္ေရာက္ေတာ႔မယ္ဆိုေတာ႔ အရင္ႏွစ္ေတြတုန္းကလိုပဲ ႏွစ္တစ္ႏွစ္လံုးစာက အၿဖစ္အပ်က္ေတြကို review ပံုစံနဲ႕ ၿပန္ေရးဖို႔ အခ်က္အလက္ေတြစုေနတုန္း ဒီအပတ္ (ဒီဇင္ဘာ ၇ ရက္) ထုတ္တိုင္းမ္မဂၢဇင္းကို ဖတ္လိုက္ရတယ္ဗ်။ မ်က္ႏွာဖံုးေဆာင္းပါးရဲ႕ ေခါင္းစဥ္က The decade from hell တဲ႔။ ငရဲခန္းထဲက ဆယ္စုႏွစ္ေပါ႔ဗ်ာ။

ဒီေခါင္းစဥ္ေလးေတြ႔မွပဲ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ဟာ ႏွစ္တစ္ႏွစ္ကုန္ဆံုးရံုတင္မကပဲ ၂၁ ရာစုရဲ႕ ပထမဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု ကုန္ဆံုးတာပါလား ဆိုတာကိုလည္း သတိၿပဳမိတယ္။ ၿပီးေတာ႔ ေဆာင္းပါးရွင္ေရးၿပထားတဲ႔ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုစာ အခ်က္အလက္ေတြကို ေတြ႕လိုက္ရေတာ႔မွ ကမၻာၾကီးေပၚမွာ ဒီဆယ္စုႏွစ္ဟာ အဆိုးရြားဆံုးအၿဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႕လႊမ္းမိုးခဲ႕တယ္ဆိုတာကို ၿပန္ၿပီးေတြးမိတယ္ဗ်။

လတ္တေလာၿဖစ္ေနတဲ႕ ကမၻာ႔စီးပြားပ်က္ကပ္အပါအ၀င္ သမိုင္းမွာရွိခဲ႔ဘူးတဲ႕ အဆိုးရြားဆံုးစံခ်ိန္ေတြကို ရိုက္ခ်ိဳးႏိုင္ေလာက္တဲ႕ လူလူခ်င္းလုပ္ၾကံမႈေတြ၊ သဘာ၀ေဘးဒဏ္ေတြ၊ တစ္ကမၻာလံုးကို ၿခိမ္းေၿခာက္ခဲ႕တဲ႕ေရာဂါဆန္းေတြနဲ႕ ၾကံဳေတြ႕ခဲ႕ရတဲ႕ ဆယ္စုနွစ္တစ္ခုလည္း ၿဖစ္ခဲ႕တယ္လို႕ ဆိုတယ္ဗ်။ ဒါေၾကာင္႔လည္း ဒိေဆာင္းပါးရဲ႕ ဒုတိယေခါင္းစဥ္ကို ေဆာင္းပါးရွင္က အဆိုးရြားဆံုးဆယ္စုနွစ္လို႔ တပ္ခဲ႕ဟန္တူပါတယ္။

ဆယ္စုႏွစ္ရဲ႕ပထမဆံုးႏွစ္ၿဖစ္တဲ႕ ၂၀၀၀ ၿပည္႔ႏွစ္ကို ေရာက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ပထမဆံုး ဇန္န၀ါရီလ (၁)ရက္ေန႕မွာပဲ Y2K ဗိုင္းရပ္ၿပႆနာနဲ႕ စၿပီးရင္ဆိုင္ရေတာ႔တာပဲ မဟုတ္လား။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကေတာ႔ ကြန္ပ်ဳတာပညာရွင္ေတြ၊ သိပၸံပညာရွင္ေတြအတြက္ကေတာ႔ တစ္ကယ္႔ကို ေခါင္းခဲေစခဲ႔ ၿပႆနာတစ္ခုပါပဲ။

အဲ ၿပီးေတာ႔ ေနာက္တစ္ႏွစ္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ထဲေရာက္ေတာ႔လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ တစ္ခါမွ စိတ္ကူးေတာင္ယဥ္မၾကည္႕ဘူးခဲ႔တဲ႕ 9/11 ၿဖစ္ရပ္ဆိုးၾကီးၿဖစ္ခဲ႕ၿပန္တယ္။ အေမရိကန္ေတြအတြက္ေရာ တစ္ကမၻာလံုးအတြက္ပါ ဘယ္လိုမွေမ႔ေပ်ာက္မရႏိုင္တဲ႕ စစ္ၿဖစ္ပြားၿခင္းေၾကာင္႔မဟုတ္ပဲ အဆိုးရြားဆံုးလူလူၿခင္းေသေစမႈၾကီးလည္း ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီၿဖစ္ရပ္ေၾကာင္႔ပဲ အၿပစ္မဲ႕ၿပည္သူ ၃၀၀၀ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ႕ရတယ္ မဟုတ္လား။

၂၀၀၂ ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ႔ ဘာလီကၽြန္းဗံုးေပါက္ကြဲမႈေၾကာင္႔ လူ ၂၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ႕ရၿပန္တယ္။

၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာေတာ႔ တရုတ္တိုင္ေပဟာ သူတို႔ႏိုင္ငံမွာ လူလူခ်င္းကူးစက္လြယ္တဲ႕ SARS ေရာဂါဗိုင္းရပ္ပိုး တစ္မ်ိဳးကိုေတြ႕ရွိေၾကာင္း တရား၀င္ေၾကၿငာတယ္။ ၿပီးေတာ႔ အာရွတိုက္ရဲ႕ ခရီးသြားလုပ္ငန္းေတြ အဆိုးရြားဆံုး ထိခိုက္ခဲ႕ရၿပန္တယ္။

၂၀၀၄ ခုႏွစ္ နွစ္ကုန္ခါနီးအခ်ိန္ေရာက္ေတာ႔ ကမၻာကိုတုန္လႈပ္သြားေစမယ္႔ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ဆိုး တစ္ခုနဲ႕ ရင္ဆိုင္ရၿပန္တယ္။ အႏိၵယသမုဒၵရာ အတြင္းမွာ ဗဟိုၿပဳခဲ႕တဲ႕ ဆူနာမီငလ်င္လိႈင္းေတြရဲ႕ ရိုက္ခတ္မႈဒဏ္ကို အာရွတိုက္နဲ႕ အာဖရိကတိုက္ ႏွစ္ခုမွာရွိတဲ႔ ႏိုင္ငံေပါင္း တစ္ဒါဇင္ေလာက္က ၿပည္သူေတြ ခံစားခဲ႔ရၿပန္တယ္။ ဒီဆူနာမီလိႈင္းရဲ႕ ရိုက္ခတ္မႈေၾကာင္႔ လူဦးေရ ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ အသက္ဆံုးရံႈးခဲ႕ရၿပန္ပါတယ္။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္အေရာက္မွာေတာ႔ ေၿမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံက သူ႕မွာဖ်က္အားၿပင္း ႏဴကလီးယားလက္နက္ေတြ ပိုင္ဆိုင္ထားၿပီးၿဖစ္ေၾကာင္း တရား၀င္သတင္းထုတ္ၿပန္တယ္။ ဒါနဲ႕ မေရွးမေႏွာင္းမွာပဲ အင္ဒိုနီရွားႏိုင္ငံက လူကိုပါကူးစက္နိုင္တဲ႕ ၾကက္တုပ္ေကြးေရာဂါပိုး(H5 N1) ေတြ႕ရွိေၾကာင္း ေၾကၿငာတယ္။

၂၀၀၆ ေရာက္ေတာ႔ စံခ်ိန္တင္ေလာင္စာဆီေစ်းၿမင္႔တက္မႈက ကမၻာကိုခ်ိမ္းေၿခာက္လာတယ္။ ၿပီးေတာ႔ Israel နဲ႕ Hizballah တို႕ၾကား လက္ဘႏြန္မွာ စစ္ပြဲၿဖစ္ပြားတယ္။

၂၀၀၈ မွာေတာ႔ ၿမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းမွာတစ္ခါမွာ မၾကံဳဘူးခဲ႔တဲ႕ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္း နာဂစ္တိုက္ခတ္မႈကို ခံရတယ္။ နာဂစ္မုန္တိုင္းအၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ တရုတ္ႏိုင္ငံ စီခၽြမ္ငလ်င္ကလည္း ၿပည္သူေတြရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္စီးစည္ေတြကို ေခၽြခဲ႕ၿပန္တယ္။ ၿပီးေတာ႔ အႏိၵယႏိုင္ငံ မူဘိုင္းၿမိဳ႕ လုပ္ၾကံမႈၾကီးကလည္း ၿပည္သူ ၁၇၀ ေက်ာ္ကို အသက္ဆံုးရႈံးေစခဲ႕ၿပန္တယ္။ ႏွစ္ကုန္ခါနီးေရာက္ေတာ႔ ႏွစ္အစပိုင္းကတည္းက အစၿပဳလာတဲ႕ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ စေတာ႔ရွယ္ရာမာကက္ လဲၿပိဳစၿပဴလာတယ္။

၂၀၀၉ အေရာက္မွာေတာ႔ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ေႏွာင္ပိုင္းမွာ အားေကာင္းလာတဲ႕ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက အစၿပဳခဲ႕တဲ႕ စီးပြားေရးဆုတ္ယုတ္မႈဟာ စီးပြားပ်က္ကပ္အသြင္ေၿပာင္းလည္းၿပီး တစ္ကမၻာလံုး အတိုင္းအတာနဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို အေမာက္ကမၿဖစ္ေစခဲ႕တယ္။ ကမၻာက်န္းမာေရးအဖြဲ႕ၾကီး (WHO) က ကမၻာလူတုပ္ေကြးေရာဂါ (A H1N1) ကို တစ္ကမၻာလံုးကို ကပ္ေရာဂါအသြင္နဲ႕ၿခိမ္းေၿခာက္လာႏိုင္တဲ႕အတြက္ အဆင္႔သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႕ ထုတ္ၿပန္ေၾကၿငာတယ္။

ဘာပဲၿဖစ္ၿဖစ္ ဒီလိုအဆိုးဆံုးၿဖစ္ရပ္ေတြနဲ႕ ကမၻာေက်ာ္ခဲ႕တဲ႕ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုမၾကာခင္ ကုန္ဆံုးေတာ႔မယ္။ ဒါကိုပဲ ေဆာင္းပါးရွင္က ငရဲခန္းထဲက ဆယ္စုႏွစ္ဆိုၿပီးေထာက္ၿပခဲ႕တာပါ။ ဘာပဲေၿပာေၿပာပါ အဆိုးဆံုးဆိုတဲ႕ အရာေတြထဲကေန အေကာင္းဆံုးဆိုတဲ႕ ၿပန္လည္တည္ေထာင္မႈေတြ၊ အားယူမႈေတြကပဲ လူသားေတြအတြက္ ေရွ႕ဆက္သြားရမယ္႔ အေကာင္းဆံုးလမ္းေတြပဲမဟုတ္လား။

မၾကာခင္ႏွစ္သစ္ကူးေတာ႔မယ္။ ႏွစ္ေဟာင္းမွာၿဖစ္ခဲ႕တဲ႕ အၿဖစ္အပ်က္ဆိုးေတြဆီကေန သမိုင္းသင္ခန္းစာယူရင္း ေရွ႔လာမယ္႕ႏွစ္သစ္မွာ အားသစ္ေတြနဲ႕ ကမၻာၾကီးမွာ အေကာင္းဆံုးဆိုတဲ႕ အရာေတြကိုလုပ္ၿပႏိုင္ဖို႕ကသာ ကၽြန္ေတာ္တို႕လူသားေတြရဲ႕ တာ၀န္မဟုတ္လား။ ၿပီးေတာ႔ ကမၻာၾကီးမွာ မလိုအပ္တဲ႕ အၿငိဳးအေတးေတြနဲ႕ စစ္ပြဲေတြ၊ လူလူခ်င္း သတ္ၿဖတ္မႈေတြအၿပင္ သဘာ၀ေဘးဆိုးေတြ၊ ကပ္ေရာဂါဆိုးေတြ ေဘးကေန နည္းႏိူင္သမွ်နည္းႏိုင္ပါေစေၾကာင္း ဆုေတာင္းလိုက္ၾကရေအာင္။

မ်ိဳးေဇာ္(၁၄.၁၂.၀၉)
မွတ္ခ်က္။ ။ ဒီဇင္ဘာလ(၇)ရက္ထုတ္ တိုင္းမ္မဂၢဇင္းပါ Andy Serwer ၏ The Decade from Hell ကို မွီၿငမ္းပါသည္။