Ashin Pyinnar Nanda – အညတရ အက်ဥ္းသားရဟန္းေတာ္မ်ား (၆)၊ ဆရာေတာ္ ဦးေရ၀တ

• ဘြဲ ့ေတာ္ = ဆရာေတာ္ ဦးေရ၀တ
• ေမြးဖြားဇာတိ = ရန္ကုန္တုိင္း၊ တြံေတးၿမဳိ ့နယ္၊ ——- ရြာ
• သီတင္းသုံးရာဌာန = စကုတုိက္၊ — ေက်ာင္း၊ မႏၲေလး
• ဖမ္းဆီးခံရသည့္ပုဒ္မ = ၅/ည (—-)
• ခ်မွတ္ခံရသည့္ေထာင္ဒဏ္ = (၁၂)ႏွစ္
• ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္ႏွစ္ = ဇႏၷ၀ါရီ၊ ၂၉။၁၉၉၉

ႏုိင္ငံေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား
ရွစ္ေလးလုံးအေရးအခင္းကာလတုန္းက အိမ္ေတာ္ရာစစ္ေၾကာင္းကုိဦးေဆာင္ခဲ့ၿပီး မႏၲေလးၿမဳိ ့ေလးျပင္ေလးရပ္ သံဃာေတာ္မ်ားကုိစုစည္း ကာ သံဃသာမဂၢီအဖြဲ႕ကုိ ဦးစီးတည္ေထာင္ခဲ့သူဟာ ဆရာေတာ္ ဦးေရ၀တျဖစ္ပါတယ္။
ရွစ္ေလးလုံးအေရးအခင္းကာလေတြမွာ ဆရာေတာ္ဦးက၀ိႏၵ (မစုိးရိမ္တုိက္ေဟာင္း) ႏွင့္ အတူတြဲဘက္ၿပီး ရဟန္းရွင္လူေက်ာင္းသားျပည္သူမ်ားကုိဦးေဆာင္ကာ မဆလတပါတီ အာဏာရွင္စနစ္ကုိျပင္းထန္စြာ ဆန္႔က်င္ခဲ့သူလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ဦးေရ၀တဟာ အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာေတာ္အတြက္ေရွ႕တန္းကေန မေၾကာက္မရြံြ႕ ဦးေဆာင္မႈေပးခဲ့တာေၾကာင့္ ရဟန္းရွင္လူအမ်ားရဲ႕ၾကည္ညဳိေလးစားမႈကုိ ခံခဲ့ရတဲ့ သံဃာ့အာဇာနည္တပါးျဖစ္သလုိ သံဃာနဲ႔ေက်ာင္းသားမ်ားအတြင္း ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားအတြင္း ညီညြတ္ေရးရရွိေအာင္ ေဆာင္ ရြက္ေပးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ဟာ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွာ သံဃမဟာနာယကေရြးခ်ယ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သံဃာ့အေရးအခင္းတခုကုိလည္း ဦးေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ကမာၻေအးကုန္းေျမမွာက်င္းပမည့္အစည္းအေ၀းသုိ႔တက္ေရာက္ရန္ျပည္နယ္နဲ႔တုိင္း သံဃာေရြးခ်ယ္မႈကုိသံဃာေတြရဲ ့ဆႏၵမပါ ဘဲ စစ္အာရွင္ေတြအလုိက် (ညႊန္ၾကားတဲ့အတုိင္း) ေရြးခ်ယ္မႈကုိျပဳလုပ္ခဲ့ပါ တယ္။
အျခားျပည္နယ္နဲ ့တုိင္းေတြမွာျပႆနာမျဖစ္ခဲ့ေပမဲ့ မႏၱေလးတုိင္း၊ သံဃာ့ကုိယ္စားလွယ္ေရြးခ်ယ္မႈမွာ မိတီၳလာက ဆရာေတာ္တပါးကုိေရြး ခ်ယ္ခဲ့မႈေၾကာင့္သံဃာထုအတြင္းမွာ မေက်နပ္မႈေတြျဖစ္ပြားခဲ့ရတာပါ။ မႏၱေလးတုိင္းအတြက္ ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့သံဃာ့ကုိယ္စားလွယ္ကုိအသိအမွတ္မျပဳေၾကာင္း၊ သံဃာ့ကုိစားလွယ္တရား၀င္ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ဘုိ႔ တုိင္းသံဃာ့နာယကအဖြဲ႕နဲ ့သာသနာေရးဦးစီးဌာနတုိ႔ကုိအေၾကာင္း ၾကားစာေတြေပးပုိ႔ၿပီး ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီကိစၥႏွင့္ပက္သက္ၿပီး ဆရာေတာ္ဦးေရ၀တဦးေဆာင္တဲ့ သံဃသာမဂၢီအဖြဲ ့က ဘုရားႀကီး အနီးမွာရွိတဲ့ ၄၅ တာကြင္းထဲမွာ ကန္႔ကြက္ပြဲျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အခမ္းအနာမွာ ဆရာေတာ္မိန္႔ၾကားတာက “ဘုရားရွင္သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္ကပင္ သံဃာ့ကုိယ္စားလည္ေရြးခ်ယ္မႈကုိ သံဃာေတြကုိယ္တုိင္ေရြးခ်ယ္ေၾကာင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူအစုိးရအေနနဲ႔ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္း မရွိဘဲ ပစၥည္းေလးပါးျဖင့္သာ ပံ့ပုိးကူညီေၾကာင္း၊ သံဃာထုက ႏွစ္သက္ၾကည္ညဳိသူကုိသာ သံဃာ့ဆႏၵႏွင့္အညီ ေရြးခ်ယ္ၾကေၾကာင္း၊ ယခုအခါမွာ န၀တစစ္အစုိးရက ဘာသာေရးကိစၥမ်ားမွာ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ေနေၾကာင္း၊ သံဃာထုအတြင္း ေသြးကြဲေအာင္ေနွာက္ယွက္ဖ်က္ ဆီးေနေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ သံဃာထုအတြင္း ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ျပဳလုပ္ေနတာေတြကုိ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း”ေျပာၾကား သြားပါတယ္။
အစည္းအေ၀းမၿပီးခင္ မႏၱေလးတုိ္င္းရဲခ်ဳပ္နဲ႔ စစ္တပ္ေထာက္လွမ္းေရးေတြ ကား (၁၂) စီးခန္႔နဲ႔ေရာက္ရွိလာၿပီး (၅) မိနစ္အတြင္း လူစုခြဲဖုိ႔ သံဃာေတြကုိ အမိန္႔ေပးပါတယ္။ ဆရာေတာ္ဦးေရ၀တက “ဒီကိစၥ မင္းနဲ႔မဆုိင္ ဘူး။ တာ၀န္ယူၿပီးေျဖရွင္းႏုိင္သူနဲ႔သာ စကားေၿပာမယ္” လုိ႔ တုန္႔ျပန္ေျပာဆုိတဲ့အတြက္ ရဲခ်ဳပ္ကပစ္မိန္႔ေပးလုိ ့သံဃာေတြလႈလႈပ္ရြရြ ျဖစ္ကုန္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမႏၲေလးတုိင္း အတြင္းေရးမွဴး ေမာင္ပါ ေရာက္လာၿပီး “ခုသြားတဲ့ သံဃာ့ကုိယ္စားလွယ္ဟာ မႏၱေလးတုိင္းကုိကုိယ္စားျပဳတဲ့ သံဃာ့ကုိယ္စားလွယ္မဟုတ္ေၾကာင္းကုိ အထက္ကုိျပည့္ျပည့္စုံစုံတင္ျပေပးမဲ့အေၾကာင္း” ၀န္ခံကတိလက္မွတ္ထုိးေပးပါတယ္။ အစည္းအေ၀းႀကီး ကုိေႂကြးေၾကာ္သံမ်ားနဲ႔ ႐ုပ္သိမ္း ၿပီး ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ ့လူစုခြဲခဲ့တာပါ။ ဆရာေတာ္ဦးေရ၀တဟာ သာသနာေတာ္အတြက္ ရဲ၀ံ့ျပတ္သားစြာ အာဏာပုိင္ေတြကုိ မေၾကာက္ မရြံ႕ ေျပာဆုိဆက္ဆံတဲ့ သံဃာ့အာဇာနည္ ဆရာေတာ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ ့ျမင္ရတာမုိ႔ အင္မတန္ေလးစားၾကည္ညဳိမိပါတယ္။
ပထမအႀကိမ္ ပတၱနိကုဇၨနကံေဆာင္ျခင္း
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၈) ရက္ေန႔မွာ ရွစ္ေလးလုံးအထိမ္းအမွတ္ေန႔အျဖစ္ ၈၄ လမ္း လူထုေဒၚအမာအိမ္ေရွ ့မွာ ဆြမ္းေလာင္းလွဴပြဲ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အလယ္ပုိင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္တုိင္းမွဴး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ထြန္းၾကည္က ဆြမ္းေလာင္းပြဲျပဳလုပ္ပါက အေရးယူမည္ျဖစ္ ေၾကာင္းၿခိမ္းေၿခာက္ခဲ့ပါတယ္။ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ၾကားထဲက ဘဲသံဃာခုႏွစ္ေထာင္ခန္႔ ႂကြေရာက္အလွဴခံပါတယ္။ ေအးေအးေဆးေဆးဆြမ္း ေလာင္းၿပီး ကုသုိလ္ယူေနခ်ိန္မွာ လက္နက္ကုိင္စစ္သားေတြေရာက္လာၿပီး လြင့္ထူထားတဲ့ ခြပ္ေဒါင္းအလံကုိျဖဳတ္ခ်ပါတယ္။ ရဟန္းေတာ္ေတြကုိလည္းစစ္သားေတြကတြန္းထုိးပုတ္ခတ္ နံပါတ္ဒုတ္ေတြနဲ႔ ႐ုိက္တာေၾကာင့့္ ႐ုန္႔ရင္းဆန္ခတ္ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ႀကဳိတင္သတိေပးျခင္းမရွိဘဲပစ္ခတ္တာေၾကာင့္ လမ္းမေပၚမွာသပိတ္ေတြကြဲဆြမ္းေတြျပန္႔က်ဲခဲ့ရၿပီး သံဃာတခ်ဳိ႕ေသြးစြန္းခဲ့ရပါတယ္။ ေသနတ္ထိမွန္တဲ့ ေက်ာင္းသားတခ်ဳိ႕နဲ ့သံဃာေတာ္တခ်ဳိ႕ကုိ စစ္ကားေပၚတင္ကာ ဖမ္းဆီးသြားခဲ့ပါတယ္။ သံဃာ (၁၇) ပါးခန္႔ ပ်ံလြန္ေတာ္မူၿပီး ေက်ာင္းသား မ်ားစြာ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရၾကပါတယ္။
ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြကုိ စစ္သားေတြက ႐ုိင္း႐ုိင္းျပျပျပဳလုပ္တာေတြေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ဦးေရ၀တဦးေဆာင္တဲ့ သံဃာေတာ္ေတြဟာ န၀တစစ္အုပ္စုကုိ ပတၱနိကုဇၨနကံေဆာင္သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သပိတ္ေမွာက္ကံေဆာင္မႈကုိ မႏၱေလးကထင္ရွားတဲ့ မစိုးရိမ္ဆရာ ေတာ္ႀကီး ဦးေကာ၀ိဒါဘိ၀ံသ၊ ဆရာေတာ္ဦးရာဇဓမၼာဘိ၀ံသ အစရွိတဲ့ဆရာေတာ္ႀကီးေတြက ေထာက္ခံခဲ့ၾကသလုိ ရန္ကုန္ေမဒိနီ ဆရာေတာ္ ဦးဉာဏ၀ံသ၊ အင္းစိန္ရြာမဆရာေတာ္ ဦးတိေလာကာဘိ၀ံသ၊ တိပိဋကဓရဆရာေတာ္ ဦးသုမဂၤလာလကၤာရ အစရွိတဲ့ဆရာေတာ္ႀကီး ေတြကလည္း ကံေဆာင္တာမွန္ကန္ေၾကာင္း စာေတြထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သပိတ္ေမွာက္ကံေဆာင္မႈေၾကာင့္ န၀တစစ္အုပ္စုအတြင္း တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားသြားခဲ့ပါတယ္။ စစ္တပ္အတြင္းမွာလည္း မေက်နပ္မႈေတြျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ သံဃာေတြက ၾသဂုတ္လ (၈) ရက္ေန႔ ပစ္ခတ္မႈေတြနဲ႔ပက္သက္လုိ႔ ေရဒီယုိ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားကေနတဆင့္ ေတာင္းပန္ရင္ သပိတ္လွန္မည့္အေၾကာင္း ျပန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ န၀တ စစ္အုပ္စုက (၃) ရက္အတြင္း သပိတ္လွန္ရန္ သံဃာေတြကုိရာဇသံေပးခဲ့ပါတယ္။ ထုိအခ်ိန္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေစာေမာင္က “တပည့္ေတာ္ ဓမၼစက္နဲ႔မရရင္ အာဏာစက္ကုိသုံးရပါလိမ့္မယ္လုိ႔” မဟာနဆရာေတာ္ႀကီးေတြကုိေလ်ာက္ထားခဲ့သလုိ ဗုိလ္ခင္ညႊန္႔ကလည္း “ေရ၀တဆုိ တဲ့ေကာင္” “ေရ၀တဆုိတဲ့ေကာင္နဲ႔” ႐ုိင္းျပစြာ ႀကိမ္းေမာင္းေၾကာင္း သတင္းထြက္ခဲ့ပါေသးတယ္။
န၀တစစ္အာဏာရွင္ေတြဟာ မိမိအာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ အ၀ီစိက်ခ်င္က်ပါေစ၊ ဘာဘဲလုပ္ရလုပ္ရလုပ္မယ္ဆုိတဲ့ တယူသန္သေဘာ ထားေတြေၾကာင့္ မႏၱေလးက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေပါင္း (၃၅၀) ေက်ာ္ကုိ စစ္တပ္နဲ႔၀ုိင္းၿပီး ဒလၾကမ္း၀င္ေရာက္စီးနင္းမႈေၾကာင့္ သံဃာေတာ္ ေတြ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး အဖမ္းခံခဲ့ရသလုိ ေက်ာင္းတုိက္ႀကီးေတြကုိလည္း ပစၥည္းေလးပါးမရေအာင္ျဖတ္ေလးျဖတ္စနစ္နဲ ့၀ုိင္းရံပိတ္ဆုိ႔ထားခဲ့တယ္။ ဆရာေတာ္ဦးေရ၀တအပါအ၀င္ မစုိးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၊ ရန္ကုန္မွဦးသုမဂၤလ၊ ဦးတိေလာက၊ ေမဒိနီဆရာေတာ္စတဲ့ဆရာေတာ္ႀကီးတခ်ဳိ႕ကုိလည္း ဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းၿပီး အတင္းအဓမၼလူ၀တ္လဲခုိင္းကာ စစ္ခုံ႐ုံးက ေထာင္ဒဏ္အသီးသီးခ်မွတ္လုိက္ပါေတာ့တယ္။
ဆရာေတာ္ဦးေရ၀တကုိ ေထာင္ဒဏ္ (၁၂) ႏွစ္ခ်မွတ္ၿပီး မႏၱေလးေထာင္မွာထိန္းသိမ္းထားလုိက္ပါတယ္။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ မႏၱေလး မတၱရာ အုိးဘုိမွာေထာင္အသစ္ကုိေဆာက္လုပ္ၿပီး အက်ဥ္းသားေတြ ကုိေထာင္အသစ္ကုိေျပာင္းေရြ႕ခ့ဲပါတယ္။ အဂၤေတေတာင္မေျခာက္ေသးတဲ့ ေထာင္အသစ္မွာ စုိစြတ္ေနတဲ့အဂၤေတေပၚမွာေနထုိင္ရတာေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ဟာ က်န္းမာေရး တေန႔တျခားဆုိးရြားလာခဲ့ပါတယ္။ အခ်ိန္မွီေဆးကုသေပးၿခင္းမရွိတဲ့အျပင္ အစားအေသာက္ဆင္းရဲမႈေတြေၾကာင့္ တေန႔တျခား စိတ္ပုိင္း ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာေတြ ခြၽတ္ျခဳံက်ဆင္းလာပါ ေတာ့တယ္။ ေထာင္ထဲမွာ ပ်ံလြန္ေတာ္မူရင္ျပႆနာျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင့္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန႔မွာ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္မေစ့ဘဲ လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ေထာင္ကလြတ္လာတဲ့ေနာက္ပုိင္း ဒကာ ဒကာမေတြက အေကာင္းဆုံးေဆး၀ါးေတြနဲ ့ကုသေပး ခဲ့ေပမယ့္ ေရာဂါကြၽမ္းေနၿပီျဖစ္ တဲ့အတြက္ ေထာင္ထဲကရခဲ့တဲ့ေရာဂါေပါင္းစုံေတြနဲ႔ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္၊ ဇႏၷ၀ါရလ ၂၉ ရက္ေန႔ (သက္ေတာ္- ၅၄ ႏွစ္)မွာပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္အတြက္ တန္ဘုိးမျဖတ္ႏုိင္တဲ့ သံဃာ့အာဇာနည္တပါးဆုံး႐ႈံးသြားရတာပါ။ ဆရာေတာ္ဟာ သက္ရွိထင္ရွားရွိေနစဥ္အတြင္း စစ္အာဏာရွင္ေတြကုိ သတၱိရွိရွိ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိရင္ဆုိင္သြားသလုိ အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာအတြက္ အသက္စြန္႔ေဆာင္ရြက္သြားခဲ့ပါတယ္။ သံဃာ့အာဇာနည္ ဆရာေတာ္ဦးေရ၀တကုိ ၾကည္ညဳိေလးျမတ္စြာ ဦးခုိက္လ်က္ပါဘုရား။
http://moemaka.com/2011/09/ashin-pyinnar-nanda-%E1%80%A1%E1%80%8A%E1%80%90%E1%80%9B-%E1%80%A1%E1%80%80%E1%80%BA%E1%80%A5%E1%80%B9%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%B8%E1%80%9B%E1%80%9F%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%B8%E1%80%B1/